Từ năm 2020, Phòng Thương mại và Công nghiệp Việt Nam - VCCI phối hợp với Bộ Khoa học Công nghệ cùng bình chọn để công bố và trao danh hiệu Đơn vị tiên phong trong hành trình xây dựng hệ sinh thái đổi mới sáng tạo quốc gia của năm
Ông Trương Thanh Hùng, Đồng sáng lập Finno Group, Phó Chủ tịch Hội đồng Cố vấn Khởi nghiệp đổi mới sáng tạo Quốc gia VMSA, đã chỉ ra 4 bước cơ bản để xây dựng hệ sinh thái khởi nghiệp đổi mới sáng tạo (KNĐMST) địa phương.
Bốn bước xây dựng hệ sinh thái
Đó là nâng cao nhận thức chung về hệ sinh thái; nhận diện và xây dựng năng lực các thành tố trong hệ sinh thái (người đi đầu, dẫn dắt – champion, huấn luyện viên, cố vấn khởi nghiệp, cán bộ hỗ trợ khởi nghiệp, doanh nghiệp khởi nghiệp; phát động cuộc thi khởi nghiệp; ươm tạo ý tưởng; thương mại hóa sản phẩm thông qua sự kiện Demo Day, kết nối đầu tư …
Trong quá trình triển khai 4 bước trên, ông Trương Thanh Hùng cũng lưu ý cần tránh một số sai lầm.
Thứ nhất, các sở ban ngành, các đơn vị hỗ trợ khởi nghiệp địa phương cần hiểu rõ về KNĐMST, hệ sinh thái KNĐMST mang lại giá trị cho địa phương. Nếu không hỗ trợ nâng cao nhận thức chung, sẽ xảy ra cách làm theo cảm tính ở mỗi người và đùn đẩy công việc, trách nhiệm, cho rằng đó là công việc của Sở Khoa học và Công nghệ.
Thứ hai, những cán bộ được địa phương phân công phụ trách hỗ trợ khởi nghiệp thì buộc phải làm. Thực tế này khá phổ biến ở nhiều địa phương, dẫn đến những rủi ro phải trả giá, mất thời gian, nguồn lực và cái mất lớn nhất đó là lòng nhiệt huyết đối với công việc. Bởi vậy, các địa phương cần tổ chức những chương trình xây dựng năng lực cho các thành tố trong hệ sinh thái dành cho cán bộ hỗ trợ khởi nghiệp, các giảng viên, huấn luyện viên và các cố vấn, các bạn trẻ khởi nghiệp.
Cuộc thi Khởi nghiệp đổi mới sáng tạo tại địa phương chính là sân chơi phổ biến mà nhiều tỉnh thành vận dụng. Tuy nhiên, cuộc thi không chỉ dành riêng cho mỗi startup, mà đó là sân chơi để vừa xây dựng năng lực, vừa giữ được sự kết nối giữa các thành tố trong hệ sinh thái. Nhiều tỉnh thành đang phạm phải một sai lầm, đó là chỉ dừng lại ở cuộc thi, tổ chức xong là hết mà họ cần mở thêm các hoạt động ươm tạo, thương mại hóa sản phẩm khởi nghiệp.
Đo lường chỉ số đổi mới sáng tạo
Ông Phạm Hồng Quất, Cục trưởng Cục Phát triển thị trường và doanh nghiệp khoa học công nghệ, Bộ Khoa học và Công nghệ cho biết, trong Kế hoạch triển khai chiến lược khoa học công nghệ và đổi mới sáng tạo Việt Nam tới năm 2030, Bộ đã đề ra nhiệm vụ quan trọng là đo lường chỉ số đổi mới sáng tạo (KPI) của các địa phương và quốc gia để từ đó nhận diện được những điểm mạnh yếu của từng địa phương, có định hướng xây dựng thể chế chính sách để hỗ trợ khởi nghiệp.
“Cục Phát triển Thị trường và Doanh nghiệp khoa học công nghệ được giao nhiệm vụ đầy thử thách, đó là phải đo lường xây dựng được chỉ số hệ sinh thái KNĐMST ở cả phạm vi quốc gia và địa phương, hướng dẫn các địa phương xây dựng những chỉ số phương pháp và công bố kết quả đo lường. Qua đó, các địa phương tự nhận thấy năng lực, sức khỏe hệ sinh thái của mình để trên cơ sở đó, hoạch định ra chiến lược chính sách hỗ trợ phù hợp trong việc xây dựng hệ sinh thái”, ông Quất nhấn mạnh.